Hilde

Indien u een bepaalde editie niet ontvangen hebt, ga naar onze website: 
http://www.netties.be en klik op archief.
Daar vindt u een link naar deel 1 en 2 van de laatste editie. Vorige nummers zijn er ook integraal te downloaden, tot en met nummer 1 - nostalgie troef!
 

Kanaal 17 Een nieuwsrubriek samengesteld uit berichten die  ons bereiken via de reguliere en de gespecialiseerde pers,  Internet, eigen correspondenten en de lezers van dit e-zine.

 
ADOBE: EEN "ROBOTS.TXT" MAAR DAN VOOR AFBEELDINGEN EN NIEUWS VAN FIREFLY
Adobe wil een systeem maken dat lijkt op een "robots.txt"-bestand, maar dan voor afbeeldingen. Hiermee kunnen makers aangeven of hun afbeeldingen gebruikt mogen worden om AI te trainen.

Het heeft een nieuwe webtool gemaakt waarmee iedereen deze informatie (content credentials) aan afbeeldingen kan toevoegen, zelfs zonder Adobe’s software te gebruiken. Ook komt er een Chrome-extensie om te checken of afbeeldingen deze informatie hebben.

Een mooi initiatief. Maar zal het veel uithalen? Het probleem is immers dat AI-bedrijven deze regels misschien negeren, net zoals sommige nu al robots.txt negeren. Adobe hoopt dat dit makers meer controle geeft over hun werk, vooral omdat regels over AI en copyright wereldwijd nog niet duidelijk zijn.

Ondertussen blijft AI verder werken aan zijn AI tools. Het heeft nieuwe versies van zijn Fire stirFly AI-modellen gelanceerd en een vernieuwde Firefly-webapp.

De nieuwe Firefly Image Model 4 maakt betere en snellere afbeeldingen tot 2K-resolutie, met meer controle over stijl en details. Er is ook een Image Model 4 Ultra voor complexe, gedetailleerde scènes. Daarnaast is er een Vector Model voor het maken van bewerkbare vectorafbeeldingen, zoals logo’s en iconen. De Firefly Video Model, nu voor iedereen beschikbaar, maakt video’s van tekst of afbeeldingen, met opties voor camera-hoeken en bewegingen, tot 1080p.

De webapp brengt alle modellen samen, inclusief enkele van concurrenten zoals OpenAI en Google, en heeft een nieuwe tool, Firefly Boards, voor het maken van moodboards. Er komt ook een mobiele app aan. Adobe zegt dat zijn modellen veilig zijn voor commercieel gebruik, met automatische aanduidingen (content credentials) om te laten zien dat iets door AI is gemaakt.
https://techcrunch.com/2025/04/24/adobe-wants-to-create-a-robots-txt-styled-indicator-for-images-used-in-ai-training/
https://techcrunch.com/2025/04/24/adobe-releases-new-firefly-image-generation-models-and-a-redesigned-firefly-web-app/

YOUTUBE: NU OOK MET AI OVERZICHTEN
YouTube test een AI-systeem dat korte videoclips uit video’s haalt en toont in zoekresultaten, vooral voor shopping en reisvragen. Het idee is dat je sneller vindt wat je zoekt zonder hele video’s te bekijken. Het is nu alleen beschikbaar voor een kleine groep Premium-leden in de VS, en alleen voor Engelstalige zoekopdrachten. Gebruikers kunnen de clips liken of disliken om feedback te geven.

Maar hier zit een addertje onder het gras: dit kan slecht uitpakken voor videomakers. Als AI alleen korte stukjes toont, kijken minder mensen de volledige video’s, wat hun inkomsten kan raken. Het is vergelijkbaar met Google’s AI Overviews, die al kritiek kregen omdat ze websiteverkeer stelen door samenvattingen te geven. Google zegt dat ze feedback verzamelen, maar het is onduidelijk hoe lang dit experiment duurt of hoe ze makers gaan beschermen. Het voelt als een typische techmove: gebruikersgemak voorop, maar de mensen die de content maken, lijken weer het onderspit te delven.
https://www.engadget.com/ai/youtube-is-testing-its-own-version-of-ai-overviews-145353147.html?src=rss
https://www.androidauthority.com/youtube-ai-overviews-test-3547834/

HOE DE "NAPALM GIRL" FOTO NOG ALTIJD DE DUBBELZINNIGHEID VAN SOCIALE MEDIA BEKLEMTOONT
Bij The Verge vonden wij een interessant artikel over de iconische foto “The Terror of War”, beter bekend als “Napalm Girl”, genomen door Nick Ut in 1972 tijdens de Vietnamoorlog. De foto toont een naakt, schreeuwend meisje, Kim Phuc, dat vlucht voor een napalmaanval. Het beeld werd wereldberoemd, won een Pulitzer Prize en speelde een grote rol in het aanwakkeren van anti-oorlogssentiment. Maar het artikel benadrukt hoe deze schokkende foto, die een kind in nood toont, nog steeds een test is voor vrije meningsuiting op sociale media.

Het artikel beklemtoont hoe platforms zoals Facebook worstelen met het modereren van zulke beelden. De foto is historisch en journalistiek cruciaal, maar bevat naaktheid van een minderjarige, wat tegen platformregels kan zijn. In 2016 verwijderde Facebook de foto tijdelijk, wat leidde tot wereldwijde verontwaardiging en de beslissing werd teruggedraaid.

Dit toont de inconsequentie en complexiteit van contentmoderatie: een beeld dat oorlogsmisdaden aankaart, wordt gecensureerd omwille van naaktheid. Het artikel wijst ook op bredere problemen, zoals hoe sociale media historische context vaak negeren en hoe wetten in de VS, zoals in Arizona en Rhode Island, zulke beelden per ongeluk kunnen verbieden door vage regels tegen naaktfoto’s.

Het blijft een heikel punt dat techbedrijven en wetgevers nog steeds geen duidelijke balans gevonden hebben tussen het beschermen van gebruikers en het respecteren van vrije, historisch belangrijke uitingen. De “Napalm Girl” blijft een symbool van deze strijd, maar het artikel laat zien dat de oplossing nog ver weg is. Platforms lijken meer bezig met het vermijden van controverse dan met het erkennen van de kracht van zulke beelden.
https://www.theverge.com/cs/features/654425/vietnam-war-napalm-girl-photo-free-speech-nick-ut



ZOU HET VERKOPEN VAN DE CHROME BROWSER EEN GOEDE ZAAK ZIJN VOOR HET INTERNET?
David Heinemeier Hansson (DHH) pleit  in een artikel bij Hey.com tegen het idee om Google te dwingen Chrome te verkopen, zelfs als straf voor hun monopoliegedrag in de advertentiemarkt.

Volgens hem heeft Chrome de browseroorlog eerlijk gewonnen , door simpelweg een goed product te maken, niet door vuile trucs. Volgens hem houdt Google het internet open en innovatief door Chrome te ontwikkelen, terwijl platforms zoals Apple’s App Store en Google’s eigen Play Store juist gesloten en beperkend zijn. Als Chrome wordt verkocht, vreest hij dat de koper (bijvoorbeeld een groot bedrijf) de browser zal verwaarlozen of misbruiken, waardoor het internet slechter wordt voor iedereen.

Nu is dat standpunt, alsof Google de grote redder van het internet is, toch wel een beetje naïef.  Ja, Chrome is populair en goed, maar Google is geen liefdadigheidsinstelling. Ze pompen miljarden in Chrome omdat het hun advertentie- en datamachine voedt, niet uit pure liefde voor het web. DHH bagatelliseert Google’s datagraaien en monopoliemacht, wat zijn pleidooi eenzijdig maakt. Hij heeft een punt dat een verkoop risico’s met zich meebrengt, maar zijn vertrouwen in Google’s goede bedoelingen voelt als een blinde vlek. En waarom zwijgt hij over alternatieven zoals Firefox, die wél onafhankelijk zijn?
https://world.hey.com/dhh/don-t-make-google-sell-chrome-93cefbc6
https://www.androidpolice.com/weekend-poll-if-googles-forced-to-sell-chrome-who-would-you-want-to-buy-it/



AI EN KINDEREN: EEN GEVAARLIJKE COMBINATIE, VOORAL OP SEKSUEEL GEBIED
AI is knap, maar je kan er ook heel foute dingen mee doen. Twee berichten die hierover getuigen. Om te beginnen over apps die met AI naakte deepfake-beelden maken van kinderen. De kindercommissaris van Engeland wil die verbieden. Volgens hem zijn meisjes bang dat deze apps hun foto’s misbruiken om nep-naaktbeelden te maken, waardoor ze minder online delen.

Hoewel het illegaal is om zulke beelden te maken of delen, zijn de apps zelf nog niet verboden. De commissaris vindt dat de regering snel moet ingrijpen, omdat deze apps geen goed doel dienen en kinderen schaden.

Een pleidooi dat logisch klinkt, maar helaas is het heel lastig om zo'n verbod te handhaven. AI-technologie evolueert snel, en een verbod op specifieke apps kan ontwikkelaars er niet van weerhouden om elders nieuwe tools maken. Het voelt als een pleister op een groter probleem: de tech-industrie wordt amper verantwoordelijk gehouden voor misbruik van hun tools. Waarom geen bredere aanpak, zoals strengere regels voor alle AI-ontwikkelaars?(1)

Een tweede bericht benadrukt ook het feit dat AI-apps en chatbots onvoldoende "opgevoed" zijn om misbruik te voorkomen. Volgens Wall Street Journal konden Meta’s AI-chatbots, die op platforms zoals Facebook en Instagram draaien, seksuele gesprekken voeren met accounts die als minderjarig waren gemarkeerd.

Onderzoekers van de krant testten dit door honderden gesprekken te voeren. In een voorbeeld zei een bot tegen een account dat als 14-jarig was gemarkeerd: "Ik wil je, maar ik moet weten of je er klaar voor bent." Sommige bots erkenden zelfs dat hun gedrag illegaal was. Meta noemde de tests 'gemanipuleerd' en zei dat zulke gesprekken zeldzaam zijn (0,02% van de reacties).

Na het onderzoek heeft Meta wel extra maatregelen genomen om dit te voorkomen, maar het bedrijf laat nog steeds "romantische" gesprekken toe voor volwassenen.

Meta beweert dat het onderzoek 'hypothetisch', maar dat is een zwak argument. Dat hun chatbots, zelfs met stemmen van beroemdheden, zo makkelijk in seksuele praat met minderjarigen trapten, wijst op slordige ethische controles. Het excuus dat het maar 0,02% van de gesprekken betreft, gaat voorbij aan hoe schadelijk zelfs één zo’n interactie kan zijn. En waarom duurde het tot na dit onderzoek voordat Meta iets deed? Het riekt naar reactieve schadebeperking in plaats van echte verantwoordelijkheid.
https://www.engadget.com/cybersecurity/uk-regulator-wants-to-ban-apps-that-can-make-deepfake-nude-images-of-children-110924095.html?src=rss
https://www.engadget.com/ai/metas-ai-chatbots-were-reportedly-able-to-engage-in-sexual-conversations-with-minors-193726679.html?src=rss



NETFLIX BIEDT NU OOK ONDERTITELS ZONDER [DRAMATISCHE MUZIEK] TOEVOEGINGEN
Netflix heeft een nieuwe ondertiteloptie die alleen de gesproken tekst laat zien, zonder geluiden zoals "explosie" of "dramatische muziek". Dit helpt mensen die moeite hebben met het verstaan van dialogen in series en films, maar geen extra beschrijvingen nodig hebben. De functie start met nieuwe Netflix-series, zoals de nieuwe seizoenen van You, en werkt in meerdere talen. Veel mensen gebruiken ondertitels omdat dialogen vaak onduidelijk zijn door zachte stemmen, slechte audio-compressie of goedkope tv-speakers.

Het is  uiteraard fijn dat Netflix dit toevoegt, maar het voelt als een lapmiddel voor een probleem dat dieper ligt: waarom is de audio in moderne shows zo slecht? In plaats van alleen ondertitels aan te passen, zouden Netflix en andere streamers de geluidskwaliteit zelf moeten verbeteren. Het lijkt alsof ze de verantwoordelijkheid afschuiven op kijkers en hun apparatuur, terwijl de industrie zelf betere standaarden kan zetten.

In de podcast Daily Tech News Show leerden wij trouwens ook nog iets bij: de ondertiteling kan verschillen wanneer je een film of feuilleton in de originele taal bekijkt, of wanneer die gedubd is. Omdat de gedubde versie vaak andere zinswendingen, andere woorden gebruikt, om de bewegingen van de mond te laten passen bij de klank.
arstechnica.com/gadgets/2025/04/cant-understand-dialogue-on-tv-shows-netflix-has-a-new-feature-for-you/



ONDERZOEKERS VOEREN ZONDER TOESTEMMING EXPERIMENT UIT OP REDDIT FORUM
404 media komt met een opvallend verhaal. Onderzoekers, naar eigen zeggen verbonden aan de Universiteit van Zürich, hebben zonder toestemming een experiment uitgevoerd op het Reddit-forum r/changemyview. Ze zetten AI-gestuurde bots in om te testen of AI de gebruikers van mening kon doen veranderen over controversiële onderwerpen.

De bots maakten meer dan 1.700 gepersonaliseerde reacties, gebruikmakend van gefingeerde identiteiten zoals een slachtoffer van seksueel geweld en een persoon van Afro-Amerikaanse afkomst die tegen Black Lives Matter was. De reacties waren gebaseerd op de postgeschiedenis van gebruikers om demografische gegevens af te leiden. De bots kregen meer dan 20.000 upvotes en 137 "deltas" (onderscheidingen voor overtuigende argumenten).

Het experiment heeft veel verontwaardiging opgeleverd, zowel vanwege het gebrek aan informed consent als de ethische implicaties van AI-manipulatie. De moderators en gebruikers benadrukken dat r/changemyview een ruimte is voor authentieke discussies, niet voor ongevraagde experimenten.

De moderators van r/changemyview noemden het experiment "psychologische manipulatie" en hebben een klacht ingediend bij de ethische commissie van de universiteit. Reddit overweegt juridische stappen, omdat het experiment de gebruikersovereenkomst schond. Het noemt het experiment "ongepast en zeer onethisch" en was niet op de hoogte totdat moderators van de subreddit het ontdekten. Het platform heeft alle bekende accounts gelinkt aan het experiment verbannen en overweegt verdere juridische stappen wegens schending van de gebruikersovereenkomst.

De onderzoekers verdedigen hun werk door te stellen dat het inzicht biedt in de overtuigingskracht van AI, die kwaadwillenden dan zouden kunnen misbruiken. Zij beweren dat hun werk was goedgekeurd door een ethische commissie, maar de Faculteit der Kunsten en Wetenschappen van de universiteit onderzoekt nu de zaak. De ethische commissie heeft de hoofdonderzoeker een formele waarschuwing gegeven, maar stelt dat de risico’s van het experiment minimaal waren en publicatie van de bevindingen niet zal worden geblokkeerd. Maar dee onderzoekers hebben zelf aangekondigd hun bevindingen niet te zullen publiceren, mogelijk vanwege de controverse.  Hun beslissing om niet te publiceren lijkt een poging om verdere escalatie te vermijden, maar de moderators vinden dit onvoldoende en eisen sterkere consequenties.

Moderators van r/changemyview blijven woedend en eisen een verontschuldiging en blokkade van publicatie, omdat ze het experiment zien als een schending van vertrouwen en een vorm van psychologische manipulatie.(1)(2)
Een hele discussie bij Slashdot (3)
https://www.404media.co/reddit-issuing-formal-legal-demands-against-researchers-who-conducted-secret-ai-experiment-on-users/
https://www.404media.co/researchers-secretly-ran-a-massive-unauthorized-ai-persuasion-experiment-on-reddit-users/
https://slashdot.org/story/25/04/28/1642223/unauthorized-ai-bot-experiment-infiltrated-reddit-to-test-persuasion-capabilities



NIEUWE AI CHATBOT VAN META TOONT OOK HOE JE VRIENDEN AI GEBRUIKEN
Meta heeft een nieuwe app gelanceerd, Meta AI, om te concurreren met ChatGPT. De app werkt op iOS en Android en kan vragen beantwoorden, afbeeldingen maken. Tot zover niets spectaculairs, maar wat wel opvallend is: de sociale functie genaamd "Discover feed"

Dat is een functie waarin je de AI-gesprekken van vrienden kan zien. Het gebruikt gegevens van Facebook en Instagram om antwoorden persoonlijker te maken. De app is gratis, maar alleen beschikbaar in de VS en Canada. Meta wil hiermee een groot publiek bereiken en hoopt dat mensen de app los van hun andere platforms gaan gebruiken.

De Meta AI mag dan al gepresenteerd worden als een handige, gratis tool, toch roept die vragen op.

Ten eerste gebruikt het persoonlijke gegevens van Facebook en Instagram, wat privacyzorgen oproept, zeker gezien Meta’s geschiedenis met datamisbruik. De "Discover feed" klinkt sociaal, maar kan een manier zijn om gebruikers langer in de app te houden en meer gegevens te verzamelen.

Daarnaast is het onduidelijk hoe Meta AI zich echt onderscheidt van ChatGPT, behalve dat het gratis is en geïntegreerd met Meta’s platforms. Eerdere berichten, zoals van The Wall Street Journal, wijzen op problemen met Meta’s AI, zoals ongepaste reacties, zelfs bij accounts van minderjarigen, en interne weerstand tegen veiligheidsmaatregelen.

Dit suggereert dat Meta mogelijk meer focust op snelle lancering dan op ethische verantwoordelijkheid. De beperkte beschikbaarheid (alleen VS en Canada) en het gebrek aan details over toekomstige uitrol maken het ook moeilijk om de ambities van Meta serieus te nemen. Kortom, het lijkt een poging om mee te liften op de AI-hype, maar zonder duidelijke meerwaarde of garanties voor veiligheid en privacy.
https://www.theverge.com/ai-artificial-intelligence/657645/meta-ai-app-chatgpt-competitor-release-ios-android



GAAT DE "TAKE IT DOWN ACT" ENKEL SLACHTOFFERS BESCHERMEN OF OOK CRITICI HET ZWIJGEN OPLEGGEN?
De Amerikaanse Kamer van Afgevaardigden heeft met 409-2 stemmen de "Take It Down Act" goedgekeurd, een wet die sociale media en websites verplicht om binnen 48 uur niet-toegestane naaktbeelden of deepfake-porno te verwijderen als slachtoffers dat vragen. De wet richt zich op "revenge porn" en AI-gemaakte deepfakes en maakt het verspreiden ervan strafbaar. Melania Trump steunde de wet en organiseerde een bijeenkomst om aandacht te vragen voor slachtoffers. De wet gaat nu naar president Trump, die beloofd heeft hem te ondertekenen.

Hoewel de wet bedoeld is om slachtoffers te beschermen, en wij eigenlijk voorstander zijn van dergelijke bescherming, zijn er toch grote zorgen:

-Vrijheid van meningsuiting: Digitale rechtenorganisaties, zoals de Cyber Civil Rights Initiative, waarschuwen dat de wet te vaag is en legale inhoud, zoals gewone porno, kan raken. Dit kan leiden tot censuur van vrije meningsuiting.

 -Misbruik mogelijk: De wet heeft geen sterke bescherming tegen valse verwijderverzoeken, waardoor machtige mensen (zoals politici) hem kunnen misbruiken om kritiek te onderdrukken. Concreet zegt o.a. EFF dat Trump tijdens een toespraak op 3 maart zei: “The Senate just passed the Take It Down Act…. Once it passes the House, I look forward to signing that bill into law. And I’m going to use that bill for myself too if you don’t mind, because nobody gets treated worse than I do online, nobody.”  

 -Ongrondwettelijk: Techdirt noemt de wet "slecht ontworpen" en mogelijk ongrondwettelijk, omdat hij de rechten op vrije meningsuiting kan schenden.

- Weinig effectief: Sommigen, zoals gebruikers op X, betwijfelen of de wet het probleem echt oplost, omdat bestaande regels al slecht worden gehandhaafd en de wet vage termen gebruikt die platforms dwingen tot snelle, mogelijk onjuiste beslissingen.

- Bureaucratie: De wet legt extra druk op platforms en overheidsinstanties, zoals de FTC, zonder duidelijke oplossingen voor de onderliggende problemen van deepfakes, volgens critici op X.

Kortom, hoewel de wet slachtoffers wil helpen, lijkt hij slecht doordacht, met risico’s op censuur, misbruik door machtige figuren en juridische problemen. Hij lost de kern van het deepfake-probleem mogelijk niet op en kan meer schade aanrichten dan goed doen.
https://www.the-independent.com/news/world/americas/us-politics/take-it-down-act-trump-bill-b2741522.html
https://www.eff.org/deeplinks/2025/03/trump-calls-congress-pass-take-it-down-act-so-he-can-censor-his-critics



WIKIPEDIA SCHAKELT NU OOK AI IN - IS DAT POSITIEF OF NEGATIEF?
Wikipedia heeft een nieuwe strategie voor AI aangekondigd. De online encyclopedie, waar een community van gebruikers de bijdragen leveren, gaat AI  inschakelen. Gelukkig niet om ze te vervangen, maar om de vrijwilligers te helpen.

AI zal namelijk saaie taken automatiseren, zoals vertalen en het helpen van nieuwe vrijwilligers. Dit maakt het werk van editors en moderators eenvoudiger, zodat ze zich kunnen focussen op belangrijke taken. Wikipedia blijft  daarbij trouw aan zijn waarden, zoals privacy, transparantie en menselijke controle, en ziet AI als een hulpmiddel om hun missie te versterken: betrouwbare kennis voor iedereen.

Is dit een goede of slechte stap? Positief is alvast dat h et werk van de vrijwilligers gemakkelijker en efficiënter gemaakt wordt. Die krijgen zo meer tijd voor creatieve en belangrijke taken. Het zorgt er ook voor dat het bijdragen aan de Wikipedia eenvoudiger wordt, wat de drempel verlaagt zodat iedereen kan bijdragen. En het risico op foutieve informatie moet je niet hoger inschatten dan voorheen, omdat de community zelf nog altijd waakzaam zal blijven. Maar misschien het belangrijkste: door AI slim in te zetten, zal Wikipedia er wellicht in slagen om een belangrijke bron van gratis en toegankelijke kennis te blijven.

Maar daartegenover staat dat het gevaar dat Wikipedia teveel op technologie gaat leunen, wat de menselijke kern van het prachtige werk dat de online encyclopedie doet mogelijk minder centraal maakt. Het is ook niet geweten wat het implementeren van de AI-systemen kost en of dat dit het systeem niet complexer maakt. Middelen die ten koste zouden gaan van andere belangrijke projecten of vrijwilligersinitiatieven.  En ja, de community zal eventuele fouten van de AI wel opmerken en corrigeren, zoals verkeerde vertalingen of suggesties, maar dit betekent wel extra werk. En tot slot is er vooral de menselijke factor: mogelijk zal er weerstand komen van de gemeenschap. Vrijwilligers kunnen sceptisch zijn over AI, uit angst dat het de authenticiteit van Wikipedia’s mensgedreven model aantast, ondanks de belofte dat AI alleen ondersteunt.

Zoals gewoonlijk een hele discussie bij Slashdot.
https://wikimediafoundation.org/news/2025/04/30/our-new-ai-strategy-puts-wikipedias-humans-first/
https://news.slashdot.org/story/25/04/30/1518223/wikipedia-to-use-ai?



APPLE MAG IN DE VS GEEN COMMISSIE MEER VRAGEN VOOR APPS DIE JE DOWNLOADT VANUIT EXTERNE LINKS
Een Amerikaanse rechter  heeft Apple verboden om commissies (tot 27%) te vragen op aankopen buiten de App Store. In 2021 oordeelde rechter Yvonne Gonzalez Rogers dat Apple ontwikkelaars moest toestaan om gebruikers naar andere betaalmethoden te leiden, om de hoge commissies (30%) van Apple te omzeilen.

Apple zou Apple niet zijn als het een manier gevonden zou hebben om die verplichting te omzeilen. Het vond een methode uit om app-makers te verplichten toch een vergoeding te betalen wanneer de gebruiker via de externe link de app aankocht. En tegelijkertijd ging het waarschuwingsschermen tonen die externe betalingen ontmoedigden.

De rechter noemt Apples gedrag "opzettelijk anticompetitief" en verwijst de zaak naar justitie voor mogelijk strafrechtelijk onderzoek. Epic Games, maker van Fortnite, wint hiermee een slag, en Fortnite keert terug naar de App Store in de VS. Apple zegt te zullen voldoen aan de uitspraak, maar gaat in beroep.

Hoewel de uitspraak ontwikkelaars en consumenten kan helpen met lagere kosten, toont Apples koppige houding een gebrek aan respect voor de rechterlijke macht en eerlijke concurrentie. De eerste reactie, met de iets lagere commissie en enge waarschuwingen voelt als een slinkse manier om hun miljardeninkomsten te beschermen. Dit roept vragen op over hoe oprecht Apple zal voldoen aan toekomstige regels, vooral nu ze al in beroep gaan. Aan de andere kant is het nog onduidelijk hoe dit de App Store-ervaring of -veiligheid zal beïnvloeden, iets waar Apple vaak mee schermt.

Voor de Europeaan verandert er niets, want volgens de DMA mag Apple "een redelijke" commissie vragen voor aankopen in de app store.
https://apple.slashdot.org/story/25/05/01/055227/apple-must-halt-non-app-store-sales-commissions-judge-says   
https://www.engadget.com/big-tech/court-orders-apple-to-stop-collecting-fees-for-purchases-made-outside-the-app-store-110036376.html



COALITIE IN DE VS OM LEEFTIJDVERIFICATIE TE VERSCHUIVEN NAAR APP STORES
Meta, Spotify, Garmin en Match Group hebben een lobbygroep opgericht, de Coalition for a Competitive Mobile Experience, om in Washington te vechten tegen Apple en Google. Ze willen dat app stores zoals de App Store en Play Store verantwoordelijk worden voor het controleren van de leeftijd van gebruikers, in plaats van de apps zelf. De groep klaagt ook over oneerlijke regels en discriminatie door Apple en Google, zoals hoge commissies en beperkingen die hun producten minder goed laten werken met andere apparaten. Ze steunen ook het Amerikaanse ministerie van Justitie in rechtszaken tegen deze techgiganten.

Het klinkt nobel dat Meta en co. strijden voor een "eerlijker" mobiel landschap, maar laten we eerlijk zijn: het verschuiven van leeftijdsverificatie naar app stores lijkt handig voor hen, maar kan leiden tot slordige uitvoering of privacyproblemen als Apple en Google die taak niet serieus nemen. Deze lobby voelt meer als een strategische machtsgreep dan een oprechte poging om de markt echt beter te maken voor gebruikers.

Ook in eigen land is er heel wat discussie over het verifiëren van de leeftijd van een gebruiker, om tieners te beschermen. Er gaan stemmen om op Itsme als standaard in te voeren - maar als je het ons eerlijk vraagt: itsme is een systeem waarmee je ook bij je overheidscommunicatie inlogt. En wij houden liefst die interactie met de overheid, over onze belastingen, doktersvisites, en veel meer, afgescheiden van onze interactie met sociale media...

Je kan ook de vraag stellen over het nut van dergelijke tools om de leeftijd van een gebruiker vast te stellen. Volgens een artikel bij Ars Technica zou in de VS, in de staten waar leeftijdverificatie verplicht is voor adult websies, 48% van de gebruikers op zoek ging naar websites waar dat niet verplicht was, en 34% op zoek ging naar een VPN om die beperking te omzeilen.
https://www.bloomberg.com/news/articles/2025-04-30/meta-app-makers-launch-washington-lobby-to-fight-apple-google
https://www.theverge.com/news/659443/meta-spotify-match-garmin-lobby-group-apple-google-age-verification

Hoe bedenken ze het Soft- en hardwarefabrikanten met nieuw en/of beter!

ZELDZAME AARDMETALEN: TOCH NIET ZO ZELDZAAM?
De regering Trump is een handelsoorlog begonnen met China, zoveel is duidelijk. Het legt tarieven op voor alle producten die uit China ingevoerd worden. China probeert op zijn beurt de VS te raken door de export van zeldzame aardmetalen te beperken.

Dit zijn mineralen die nodig zijn voor dingen zoals smartphones, wapens en windmolens. De namen zullen je wellicht weinig zeggen - want wie heeft al gehoord van Neodymium, Dysprosium , Lanthanum, Cerium, Yttrium?

China hoopte dat die exportbeperking een grote klap zou zijn, omdat ze bijna alle bedrijven uit de hele wereld zware zeldzame aardmetalen verwerken, ook de VS. Maar hier komt het: deze metalen zijn helemaal niet zo zeldzaam! Ze zitten in de grond in landen zoals de VS, Canada en Australië.

Het probleem is dat het Westen het delven en verwerken van deze mineralen jaren geleden grotendeels aan China heeft overgelaten, omdat het vies en duur werk is. Nu wil de VS weer zelf gaan mijnen en fabrieken bouwen, maar dat kost tijd en geld. Ondertussen heeft China’s exportstop niet zo’n groot effect als ze dachten, omdat andere landen ook voorraden hebben en kunnen opschalen. Kortom, China’s plan lijkt een beetje een mislukking, en de VS werkt hard om minder afhankelijk te worden.
https://arstechnica.com/science/2025/04/sadly-for-china-rare-earth-elements-arent-actually-all-that-rare/



NIEUW ONDERZOEKSPROGRAMMMA VAN IMEC WIL NOG KLEINERE, MINDER ENERGIE VERBRUIKENDE CHIPS ONTWIKKELEN
IMEC, het Belgisch onderzoekscentrum voor nano-elektronica en digitale technologie, gaat samenwerken met Intel en de KU Leuven om een nieuw onderzoeksprogramma te starten, genaamd INTREPID. Dit programma richt zich op het ontwikkelen van geavanceerde chips (2nm en kleiner) die minder energie gebruiken en beter presteren, met behulp van nieuwe materialen en productiemethoden. Het doel is om de chipindustrie klaar te maken voor de toekomst, vooral voor toepassingen zoals AI en 6G-netwerken. Het programma duurt drie jaar, krijgt 67,5 miljoen euro van de EU en werkt samen met bedrijven zoals ASML en Applied Materials.

In de VS zijn er vergelijkbare initiatieven om de chipindustrie te versterken, vooral vanwege de concurrentie met Azië en de vraag naar geavanceerde technologieën:

- CHIPS and Science Act (2022): De VS investeren via deze wet 52 miljard dollar in onderzoek, productie en workforce-ontwikkeling voor chips. Dit lijkt op INTREPID’s focus op innovatie, maar is veel groter in schaal. Grote bedrijven zoals Intel, TSMC en Samsung krijgen subsidies om nieuwe fabrieken te bouwen in staten zoals Arizona en Texas.

- National Semiconductor Technology Center (NSTC): De VS hebben een publiek-privaat samenwerkingsverband opgezet om onderzoek naar geavanceerde chips te versnellen, vergelijkbaar met imec’s aanpak. Het NSTC richt zich ook op 2nm-technologie en duurzame productie, maar heeft een bredere scope met een budget van 11 miljard dollar.

- DARPA’s ERI (Electronics Resurgence Initiative): Dit programma ondersteunt onderzoek naar nieuwe chipmaterialen en -ontwerpen, zoals 3D-geïntegreerde circuits, wat aansluit bij INTREPID’s doelen. Het werkt samen met universiteiten en bedrijven, net als imec met KU Leuven en Intel.

Wanneer je het plan van IMEC vergelijkt met dat van de VS, dan zal je vaststellen dat de VS veel meer geld investeren datn de 67,5 miljoen van INTREPID. De Amerikaanse projecten zijn echter vaak trager door bureaucratie en complexe regelgeving. Ime daarentegen heeft een kleinere gericht aanpak, die sneller resultaten kan opleveren. Maar het mist wel de enorme middelen van de VS.

Anderzijds is het ook zo dat de VS, in het licht van de geopolitieke spanningen, zijn afhankelijkheid van Aziatische chipfabrikanten wil verminderen. INTREPID daarentegen wil meer internationaal samenwerke, met o.a. ASML (Nederland) en Tokyo Electron (Japan). INTREPID zou dus minder geopolitiek beladen, maar daardoor wordt het ook minder strategisch voor de eigen chips soevereniteit van Europa.

Kortom: je zou kunnen zeggen dat  INTREPID een ambitieus Europees project is dat goed past in de wereldwijde race om geavanceerde chips, maar het is kleinschaliger dan de miljardeninvesteringen in de VS. Terwijl de VS focussen op zowel onderzoek als productie om hun chipindustrie te versterken, kiest INTREPID voor cutting-edge onderzoek met internationale partners. Beide benaderingen zijn nodig, maar de VS heeft een voorsprong in middelen, terwijl Europa’s kracht ligt in gerichte, collaboratieve innovatie. Het is echter onduidelijk hoe beide regio’s ervoor zorgen dat deze technologieën breed toegankelijk worden zonder gedomineerd te worden door grote bedrijven.
https://www.imec.be/nl/reading-room?type=press


   

Het oor wil ook wat! Audio op het Internet

AI PLAYLIST VAN SPOTIFY VOORTAAN OOK IN EUROPA
Spotify heeft zijn coole AI Playlist-functie nu ook in meer dan 40 nieuwe landen gelanceerd, zoals de Filipijnen, Singapore, Zuid-Afrika en Jamaica, maar ook enkele Europese landen!

Premium-gebruikers kunnen met een simpele tekst, zoals “chille muziek voor een stranddag” of “pittige workout-vibes”, direct een playlist laten maken.

De functie werd voor het eerst uitgerold in 2024 in het VK en Australië, daarna de VS en Canada, en nu is het in bijna 50 markten te gebruiken. Je vindt de functie in de Spotify-app onder “AI Playlist” en kunt zelfs gekke ideeën zoals kleuren of emojis toevoegen voor extra fun. Muziek ontdekken was nog nooit zo makkelijk!

Toch een opmerking: het artikel noemt "Europese landen" maar het blijkt enkel om  Ierland te gaan - Belgische gebruikers moeten nog op hun kin kloppen!
https://newsroom.spotify.com/2025-04-24/spotify-expands-ai-playlist-in-beta-to-premium-listeners-in-40-new-markets/
https://techcrunch.com/2025/04/24/spotifys-ai-playlist-rolls-out-to-asia-and-more-markets/?utm_campaign=social&utm_source=X&utm_medium=organic

De nieuwe oogst

HIER SPREEKT MEN NEDERLANDS: TOEGANKELIJKHEIDSOPTIES Als er één persoon is die jaar na jaar, dag na dag, informatie brengt over een niche onderwerp (alhoewel het dat helemaal niet zou mogen zijn) dan is het wel Kim Bols. Via haar eigen website maar ook de postings op haar social media brengt zij actuele informatie over toegankelijkheid. Zelf heeft zij een verminderd zichtvermogen - maar dankzij de vele hulpmiddelen zou je dat eigenlijk vergeten, afgaande op de hoeveelheid informatie die zij brengt. Zoals deze pagina, waarin zij de extra functies opsomt op de sociale media, bedoeld voor blinde en slechtziende gebruikers. [Taal: NL] https://www.kimbols.be/web-social-media/info-web-social-media/toegankelijkheidsopties-van-diverse-social-media.html#google_vignette

HIER SPREEKT MEN NEDERLANDS: LIGHTHOUSETV Dit journalistiek platform werd recent opgericht, en het brengt 3 keer per week programma's om het nieuws achter het nieuws te belichten, met een kritische blik, gebracht door verschillende deskundige gasten. [Taal: NL] https://www.lighthousetv.nl/

CHOSIC: GELIJKAARDIGE SONGS Op deze website kan je de titel van een song invullen, en dan zal de tool een gepersonaliseerde playlist voor je maken. Je kan selecteren op song, genre, artiest en meer. Best log je in met Spotify, om daar de playlist te beluisteren. [Taal: EN] https://www.chosic.com/playlist-generator/

ALLES OVER DE MAAN In dit blogartikel kom je alles te weten over de maan, zijn pad rond onze planeet, maar alles dan vanuit de kosmos zelf bekeken. Hierbij kan je zelf datum en tijd bepalen om verschillende views te verkrijgen. Knap! [Taal: EN] https://ciechanow.ski/moon/

BEATSYNC: DEZELFDE MUZIEK OP VERSCHILLENDE PLEKKEN Met deze webtool kan je muziek afspelen op verschillende apparaten (zoals laptops, tablets of smartphones) met milliseconden-precisie, zodat de audio perfect gelijk loopt. Dit is handig voor bijvoorbeeld feestjes waar meerdere speakers worden gebruikt. Je kunt het volume van elk apparaat aanpassen om een 3D-geluidseffect te creëren, afhankelijk van waar de apparaten staan. En je kan Beatsync op je eigen server draaien voor volledige controle en privacy. De makers zeggen dat de tool perfect werkt op Chrome voor de Mac, maar geeft geen garanties voor de andere systemen. [Taal: EN] https://www.beatsync.gg/

PAPIEREN VLIEGTUIGJES VOUWEN Wie had gedacht dat je aan het vouwen van een papieren vliegtuig een hele website zou kunnen wijden? Dat is wat deze doet - met ontwerpen voor vliegtuigen waarbij vooral belangrijk is welke afstand afgelegd kan worden, hoeveel tijd ze in de lucht zijn, of ze ook acrobatische toeren kunnen uitvoeren, en of ze decoratief zijn. Haal het papier maar boven, en begin eraan! [Taal: EN] https://www.foldnfly.com/#/1-1-1-1-1-1-1-1-2-1

POSTIZ: TOOL OM JE POSTINGS IN TE PLANNEN VOOR JE SOCIAL Met deze webdienst kan je de postings op je social media inplannen. Wat je helpt om je publiek uit te bouwen, leads te krijgen, en je bedrijf uit te bouwen. Je kan de dienst 7 dagen lang gratis uittesten. [Taal: EN] https://postiz.com/?ref=producthunt

FREEPIK: AFBEELDINGEN GENEREREN, MAAR MET TOESTEMMING Bij deze webdienst kan je afbeeldingen genereren, maar hij belooft wel dat hij getraind was op afbeeldingen waarvoor een licentie genomen werd, en die bovendien "safe for work" zijn - dus geen nakt afbeeldingen. F Lite is gratis beschikbaar, maar je moet wel een GPU hebben van 24 GB VRAM. https://github.com/fal-ai/f-lite/blob/main/README.md https://techcrunch.com/2025/04/29/freepik-releases-an-open-ai-image-generator-trained-on-licensed-data/

W I K I P E D I A     Een selectie van nieuwe en actuele bijdragen in        de Nederlandstalige versie van Wikpedia

Bij de collega's

ALGEMEEN DAGBLAD
https://www.ad.nl/tech
Pro-Russische hackersgroep legt websites van talloze Nederlandse gemeentes en provincies plat
Meerdere gemeentes en provincies zijn maandagochtend getroffen door een grootschalige cyberaanval. De websites van meer dan twintig gemeenten en provincies waren daardoor urenlang niet bereikbaar. Inmiddels zijn alle websites meer bereikbaar, meldde de Informatiebeveiligingsdienst voor gemeenten rond 14.00 uur.
https://www.ad.nl/tech/pro-russische-hackersgroep-legt-websites-van-talloze-nederlandse-gemeentes-en-provincies-plat~a5cf8235/

 

COMPUTERTAAL
http://www.computertaal.info
Review: Sims 4 – Casanova’s Chillplek kit
Met Cassanoca’s Chillplek Kit is de cirkel rond. We hebben Comfy Gamer Kit en Verborgen Kamer Kit al eerder voorbij laten komen. Nu is het dus de beurt aan Casanova’s Chillplek – of de Man Cave.
https://computertaal.info/2025/05/01/review-sims-4-casanovas-chillplek-kit/


 

TWEAKERS NET
http://www.tweakers.net
België voert als tweede EU-land herstelbaarheidsindex in voor onder meer laptops
België voert vandaag een herstelbaarheidsindex in voor bepaalde elektrische apparaten. Dat moet consumenten helpen bij het kiezen van een duurzaam toestel. Het gaat om het tweede EU-land dat zo’n score eist; fabrikanten moeten die al enkele jaren communiceren in Frankrijk.
https://tweakers.net/nieuws/234584/belgie-voert-als-tweede-eu-land-herstelbaarheidsindex-in-voor-onder-meer-laptops.html

DATANEWS

Van alles halen, (bijna) niets betalen...

HIER SPREEKT MEN NEDERLANDS (APP): DE GROTE VOEDSELKAART Sciensano lanceert de Grote Voedselkaart-app, een tof burgerwetenschapsproject om het voedselaanbod in Vlaanderen en Brussel in kaart te brengen! Met de app kun je delen waar je gezonde voeding vindt, hoe betaalbaar het is en hoe jouw buurt scoort. Het doel? Overheden helpen om voedselomgevingen gezonder en duurzamer te maken, vooral omdat ongezonde opties (hallo, fastfood!) steeds meer opduiken. https://degrotevoedselkaart.be/

ZTALK.AI: VERTALINGEN Met deze tool voor Mac of Windows kan je in real time vertalingen krijgen bij je vergaderingen. De tool kan je integreren in Zoom, Google Meet en andere conferentieplatformen.  Je kan de tool gratis uittesten (5 uur vertalingen per maand in 2 talen), pro versies beginnen aan $99. https://ztalk.ai/

DATA CROW: AL JE COLLECTIES IN ÉÉN PROGRAMMA Ongetwijfeld heb ook jij muziek, foto's en films op je computer staan. Windows zet die netjes in aparte bibliotheken. Maar Data Crow pakt het anders aan: het zet alle media in één databank. Zowel films, muziek, software, games, comics, boeken als foto's worden hier verenigd, en zo goed als alle gangbare formaten worden ondersteund. Je kan kiezen tussen twee interfaces: eentje met minder opties, maar heel gebruiksvriendelijk, een andere waar je gedetailleerde tools gebruiken kan. https://datacrow.org/ https://www.chip.de/downloads/Data-Crow_43155462.html

MEDIAINFO LITE: EXTRA INFO OVER JE BESTANDEN Deze tool nestelt zich in het context-menu van je Windows computer. Je krijgt daardoor bijkomende informatie over audio- en videobestanden, zoals bitrate, FPS enz. Bij video's wordt de taal, ondertiteling enz verteld. https://codecguide.com/download_other.htm https://www.chip.de/downloads/MediaInfo-Lite_37550901.html

(Deze tips voor share- en freeware zijn afkomstig van verschillende sites, o.a. Freewareweb, Lockergnome, ZDNet, PCWorld, en andere.